[เถรี]

ถาม : ขอวิธีที่ทำให้เรียนเก่งครับ นอกจากทำสมาธิแล้วมีวิธีอะไรไหมครับ ?
ตอบ : คำตอบอยู่ในคำถามนั่นแหละ ทำสมาธิดีก็เรียนได้เก่งแล้ว

ถาม : อยากให้ท่านสอนวิธีนั่งสมาธิให้น้องเขาหน่อยครับ ?
ตอบ : ไม่ต้องสอน ทำไปเลย รู้ทุกคน เพียงแต่ไม่ทำ การปฏิบัติต้องลงมือทำ การทำสงครามบนแผ่นกระดาษ เวลาออกสนามจริงตายมาเยอะแล้ว การสอนเป็นแค่ทฤษฎี ต้องทำถึงจะเกิดประสบการณ์จริง แบบเดียวกับเด็กนักเรียนช่างกล ถึงเวลาเรียนจบมาไปทำงานตามอู่ ตามศูนย์รถยนต์ วาดรูปอะไหล่สวยเหมือนของจริงเลย แต่พอบอกให้ถอดชิ้นส่วนออกมา หาไม่เจอว่าชิ้นนี้อยู่ตรงไหน เพราะไม่มีประสบการณ์จริง

แบบเดียวกับคนจีน พ่อพยายามสอนหนังสือลูกก่อนเข้าโรงเรียน เวลาทำงานอยู่พ่อก็เอากิ่งไม้ขีดพื้น บอกว่า “นี่ลูก เลข ๑” ลูกก็จำไว้เลข ๑ ขีดอย่างนี้ พอถึงเวลากินข้าวพ่อเอานิ้วจุ่มน้ำชาขีด ถามว่านี่เลขอะไร ลูกตอบไม่ได้ พ่อบอกว่า “ก็เลข ๑ อย่างไรเล่า ? เมื่อเช้าก็สอนแล้ว” ลูกบอกว่า “เมื่อเช้าเลขยังผอม ๆ อยู่เลย ทำไมตอนนี้อ้วนใหญ่กว่าเดิมมาก" ตอนเช้าใช้กิ่งไม้ขีดจึงออกมาเป็นเส้นเล็ก ตอนกลางวันใช้นิ้วจุ่มน้ำชาขีดจึงเป็นเส้นใหญ่ อันนี้โทษลูกไม่ได้ เขาเข้าใจอย่างนั้นจริง ๆ พ่อก็ไม่ได้บอกว่าตรง ๆ แบบนี้คือเลข ๑

การเรียนจะให้เก่งต้องอ่านตำราไปเรื่อย ๆ อย่าไปโหมทีเดียวตอนใกล้สอบ ถ้าใครทำอย่างนั้นอนาคตสั้นแทบทั้งนั้น อย่างอาตมาเวลาอาจารย์อธิบายจะตั้งใจฟัง เราเรียนวิชาอะไร ? อาจารย์พูดในหัวข้ออะไร ? แล้วขยายความว่าอย่างไร ? พอฟังการขยายความเข้าใจ เราจดแต่หัวข้อก็พอ เพราะว่าอ่านหัวข้อเราก็เข้าใจแล้วว่าอาจารย์พูดว่าอะไร จดใส่เศษกระดาษด้วยนะ ถึงเวลาเลิกเรียนก็มาลอกใส่สมุด เท่ากับได้ทวนอีกรอบหนึ่ง อาทิตย์ต่อไปจะเรียนซ้ำก็อ่านทวนว่าอาจารย์สอนไปถึงไหนแล้ว เท่ากับว่าเราได้ทวนอยู่ทุกวัน ไม่ต้องอ่านมาก ๆ ทีเดียว