[เถรี]

แม้กระทั่งพระพุทธเจ้าสอนให้ร้องเพลงก็ยังมี เอรกปัตตนาคราช ท่านเกิดในสมัยพระพุทธกัสสป บวชเป็นพระจำพรรษาอยู่สองหมื่นปี แต่ไปทำต้นตะไคร้น้ำขาด ตะไคร้น้ำนะ...ไม่ใช่ตะไคร่น้ำ ไม่ได้แสดงอาบัติ มรณภาพเสียก่อน จึงไปเกิดเป็นเดรัจฉานมีฤทธิ์ คือ พญานาค

ท่านเป็นพญานาคที่สามารถระลึกได้ว่าตัวเองเคยเป็นนักบวชมาก่อน จึงรอว่าเมื่อไรจะมีองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าบังเกิดขึ้น เอรกปัตตนาคราชจึงแต่งเพลงเป็นปริศนาธรรม แล้วให้ลูกสาวปรากฏตัวเป็นนางมนุษย์สุดโสภา ยืนร้องเพลงอยู่บนศีรษะของพญานาคราช ประกาศว่าถ้าใครแก้ปริศนาธรรมนี้ได้ จะยอมเป็นภรรยาผู้นั้น เหล่าบรรดาชายทั้งหลายจึงพากันไปแก้ปริศนาเป็นจำนวนมาก แต่ไม่มีใครแก้ได้สำเร็จ

วันหนึ่งพระพุทธเจ้าเล็งดูอุปนิสัยสัตว์โลก เห็นวิสัยของอุตรมาณพว่าจะได้เป็นพระโสดาบัน แล้วในอดีตก็เป็นเนื้อคู่กับลูกสาวเอรกปัตตนาคราช พระพุทธองค์จึงไปดักรออุตรมาณพ ฝ่ายอุตรมาณพทราบข่าวว่ามีผู้หญิงงามเหมือนเทพธิดามาร้องเพลง และถ้าใครร้องเพลงแก้ได้ก็จะยอมเป็นภรรยา อุตรมาณพเกิดความสนใจ อยากได้นางเป็นภรรยาจึงเดินทางไปพบ

อุตรมาณพเดินทางไปเรื่อย ๆ ระหว่างทางได้พบพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าจึงตรัสเรียกให้อุตรมาณพแวะเข้ามา อุตรมาณพเห็นพระพุทธเจ้าก็บังเกิดความเลื่อมใส พระพุทธเจ้าจึงสอน และแนะนำว่าถ้าเขาร้องเพลงลักษณะอย่างนี้ให้ร้องแก้ว่าอย่างนี้....

พอได้ดังนั้น อุตรมาณพจึงไปร้องแก้ เอรกปัตตนาคราชพอได้ยินเข้าก็ดีใจ มีคนแก้ปริศนาธรรมได้หมายความว่าพระพุทธเจ้าบังเกิดแล้วในโลก เอรกปัตตนาคราชดีใจจึงเอาหางฟาดน้ำ กลายเป็นคลื่นกวาดชาวบ้านตกทะเลเป็นจำนวนมาก จึงต้องเสียเวลาค่อย ๆ ช้อนคนขึ้นมา แล้วก็แปลงร่างเป็นมนุษย์ไปกราบพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าก็แสดงธรรมโปรด อุตรมาณพได้เป็นพระโสดาบัน นางนาควิกาและเอรกปัตตนาคราช เป็นเดรัจฉานจึงไม่สามารถบรรลุธรรมได้ ตรงนี้กล่าวไว้ชัดเจน แต่ว่าทิพยสมบัติดีขึ้น เพราะฟังธรรมด้วยความเลื่อมใส เอรกปัตตนาคราชได้ทำตามสัญญาด้วยการยกลูกสาวให้อุตรมาณพ

เราจะเห็นความเป็นอัจฉริยภาพของพระพุทธเจ้าว่า ในการสงเคราะห์คนเพื่อมรรคผล แม้แต่ต้องสอนเขาร้องเพลงพระองค์ท่านก็ทำ เพราะพระองค์ท่านทรงรู้จริงว่าเขาจะได้มรรคผล


พระครูธรรมธรเล็ก สุธมฺมปญฺโญ
เทศน์ ณ บ้านอนุสาวรีย์
เดือนมีนาคม ๒๕๕๒