[เถรี]

ถาม : ถ้าผมจะเรียงลำดับกุศลธรรม จากทาน ศีล ภาวนา แล้วสัมมาทิฐินี่ถูกต้องไหมครับ ?
ตอบ : ต้องสัมมาทิฐิก่อน ถ้าคุณไม่เห็นถูกต้อง คุณก็ไม่คิดที่จะทำทาน ไม่มีความเห็นที่ถูกต้องก็ไม่คิดที่จะรักษาศีล ไม่มีความเห็นที่ถูกต้องก็ไม่คิดที่จะภาวนา

ถาม : แล้วสัมมาทิฐิกับปัญญาต่างกันอย่างไรครับ ?
ตอบ : ตัวเดียวกัน สัมมาทิฐิ ความเห็นที่ถูกต้อง สัมมาสังกัปปะ การดำริที่ถูกต้อง เป็นปัญญา
สัมมาวาจา การพูดที่ถูกต้อง สัมมากัมมันตะ การกระทำที่ถูกต้อง สัมมาอาชีวะ การเลี้ยงชีพที่ถูกต้อง เป็นศีล
สัมมาวายามะ ความเพียรที่ถูกต้อง สัมมาสติ การตั้งสติไว้ถูกต้อง และสัมมาสมาธิ สมาธิที่ดำเนินไปถูกต้อง จัดเป็นส่วนของสมาธิ
ฉะนั้น...ทุกอย่างปัญญาต้องขึ้นก่อน เพราะถ้าไม่เห็นประโยชน์เราก็ไม่ทำ

ถาม : สัมมาทิฐิเป็นกิ่งหนึ่งของปัญญาใช่ไหมครับ ?
ตอบ : ต้องดูว่าเป็นปัญญาอะไร เพราะปัญญาก็มีหลายระดับ มีตั้งแต่สุตมยปัญญา ได้ยินได้ฟังมาเกิดความเข้าใจ จินตามยปัญญา คิดแล้วเกิดความเข้าใจ ภาวนามยปัญญา ลงมือภาวนาแล้วรู้แจ้งเห็นจริง จะลึกลงไปตามลำดับ ฉะนั้น..ในส่วนของสัมมาทิฐิต้องบอกว่าเป็นเบื้องต้นของปัญญาและเป็นพื้นฐานของปัญญาทั้งปวง เพราะจะชักนำเราไปสู่ทางที่ถูกต้อง เหมือนกับก้าวแรก ถ้าก้าวผิดก็หลงทางไปเลย

แม้สัมมาทิฐิจะเป็นเบื้องต้นของปัญญา แต่เป็นพื้นฐานที่ใหญ่มาก เพราะว่าเป็นแนวทางที่เราจะก้าวได้ถูกต้องหรือเปล่า