[เถรี]

ถาม : สมาบัติ ๘ เป็นเนวสัญญาฯ หรือเปล่าคะ ?
ตอบ : แสดงว่าไม่เคยทำเลยใช่ไหม ?

ถาม : มีความจำเหมือนไม่มีความจำ ?
ตอบ : ใครบอกเอ็ง พวกไม่เคยทำแล้วดันไปคิดว่าน่าจะเป็นอย่างนั้น สมาบัติ ๘ ทั้งหมดต้องมีพื้นฐานของฌาน ๔ ไม่อย่างนั้นจะทำไม่ได้ ในเมื่อมีพื้นฐานของฌาน ๔ ตอนฝึกเราไม่จำ ทำเหมือนไม่มีสัญญา แต่ไม่ได้หมายความว่าจำไม่ได้ ทำเหมือนไม่มีสัญญา อย่างเช่นว่าหิวก็ทำไม่รู้ไม่ชี้ อย่างนี้เป็นต้น

สัญญาคือความรู้ได้หมายจำ ส่วนใหญ่เนวสัญญาฯ ก็เอาไว้หนีเวทนาในร่างกาย เจ็บไข้ได้ป่วย หนาวร้อน หิวกระหาย ปวดอุจจาระ ปวดปัสสาวะ ก็ทำไม่รู้ไม่ชี้ มีเวลาแล้วค่อยว่ากัน ถ้าไม่มีเวลาไปก็ทนเอา อาศัยกำลังสมาธิทำให้ทนได้นานกว่าคนอื่น นานจนเหลือเชื่อ