[ป้านุช]

พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า ดูก่อนพระนาคเสน พระเทวทัตใครบวชให้
พระนาคเสนทูลตอบว่า ขอถวายพระพร พระพุทธเจ้าทรงบวชให้

ม. พระเทวทัตบวชแล้วจึงทำลายสงฆ์มิใช่หรือ
น. ใช่ ขอถวายพระพร ด้วยว่าคนอื่นนอกจากพระภิกษุสงฆ์แล้วทำลายสงฆ์ไม่ได้

ม. อันผู้ทำลายสงฆ์ต้องรับโทษหนักมากมิใช่หรือ
น. ขอถวายพระพร ถูกแล้ว

ม. ถ้าเช่นนั้น เหตุใดพระพุทธเจ้าจึงบวชให้พระเทวทัตเล่า พระองค์ไม่ทรงทราบหรือว่า พระเทวทัตจะทำลายสงฆ์
น. ขอถวายพระพร ทรงทราบ

ม. ถ้าทรงทราบ คำที่ว่าพระพุทธเจ้าทรงพระมหากรุณาเป็นอัธยาศัยก็ผิด เพราะทำให้พระเทวทัตมีโทษหนัก
แต่ถ้าว่าไม่ทรงทราบ ก็ผิดจากคำที่ว่าพระพุทธเจ้าทรงเป็นสัพพัญญูหยั่งรู้เหตุผลทุกสิ่งทุกอย่าง
น. อาตมาขอยกตัวอย่างเปรียบถวาย บิดามีบุตรเป็นคนเกกมะเหรกประพฤติเลวทรามต่าง ๆ แม้จะเพียรปลอบโยนชี้แจงแล้วบุตรก็ไม่เชื่อฟัง
ครั้นจะเพิกเฉยก็เกรงว่าบุตรจะได้รับความทุกข์จากความชั่วช้าของตน จึงตัดสินใจลงโทษบุตร
ขอถวายพระพร เช่นนี้แล้วจะว่าบิดาไม่กรุณาบุตร ไม่รู้คุณและโทษแห่งการทรมานบุตรได้หรือ

ม. ไม่ได้สิพระคุณเจ้า เพราะว่าบิดารู้และสงสารบุตร จึงนิ่งเฉยอยู่ไม่ได้ ต้องจำใจลงโทษบุตรเพื่อให้สำนึก
น. ฉันใดก็ฉันนั้น พระพุทธองค์ก็เช่นบิดา ทรงสงสารและหยั่งรู้คุณและโทษแห่งการบวชให้พระเทวทัต
เพราะทรงทราบว่า ถ้าเพิกเฉยไม่บวชให้ พระเทวทัตก็จะทำชั่วได้แต่เพียงสามัญ ได้รับทุกข์พอประมาณ และไม่มีโอกาสทิ้งนิสัยเลวทรามนั้นได้
ความทุกข์ก็จะตามเผาผลาญได้เรื่อยไป แต่พระพุทธองค์ทรงเห็นว่าหากเมื่อบวชให้แล้ว พระเทวทัตจะหลาบจำละนิสัยอันชั่ว
และกลับมาประพฤติชอบได้ต่อไป ขอถวายพระพร ด้วยเหตุนี้ พระพุทธเจ้าจึงทรงบวชให้พระเทวทัต (เทวทัตตปัพพชิตปัญหา)

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ชอบแล้ว