[เถรี]

ให้ทุกคนตั้งกายให้ตรง กำหนดสติคือความรู้สึกของเราเอาไว้ที่ลมหายใจเข้าออก หายใจเข้า...ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเราไหล ตามลมหายใจเข้าไป หายใจออก...ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเรา ไหลตามลมหายใจออกมา จะใช้คำภาวนาอะไรก็ได้ ที่เรามีความถนัด มีความชำนาญมาแต่เดิม

วันนี้เป็นวันอาทิตย์ที่ ๒ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๖๒ เมื่อครู่นี้จากคำถามทำให้เห็นว่า หลายคนยังไม่เข้าใจว่าในส่วนของกรรมฐานนั้นเป็นอย่างไร กรรมฐาน เป็นคำรวม แปลว่า ที่ตั้งแห่งการกระทำ แต่ส่วนใหญ่แล้วหมายถึงการปฏิบัติสมาธิภาวนา เรียกว่าเป็นที่เข้าใจกันเช่นนั้น แต่จริง ๆ แล้วการกระทำด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจของเรา จัดเป็นกรรมฐานทั้งหมด

กรรมฐานแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท ก็คือ สมถกรรมฐาน ปฏิบัติแล้วใจสงบสงัดจากกิเลสได้ชั่วคราว ยกเว้นว่าสามารถทรงได้ตลอดยาวนาน ก็จะสามารถตัดกิเลสได้ เรียกว่า เจโตวิมุตติ คือหลุดพ้นได้ด้วยการใช้กำลังใจกดกิเลสไว้จนดับไปเอง

อีกส่วนหนึ่งเรียกว่า วิปัสสนากรรมฐาน ปฏิบัติแล้วมีความรู้แจ้งเห็นจริงว่า ปกติธรรมดาของโลกนี้ ของร่างกายนี้มีสภาพอย่างไร แล้วยอมรับความจริงตามนั้น ถ้าหากว่าในส่วนนี้ปฏิบัติไปแล้วปัญญายอมรับ ก็จะเข้าถึงความดีตามลำดับไป จนกระทั่งกลายเป็นพระอรหันต์ หลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพาน เรียกว่า ปัญญาวิมุตติ คือหลุดพ้นโดยการใช้ปัญญาพิจารณาธรรม