[เถรี]

ถาม : ตรงนี้โยมได้ทำวิจัย และได้ผลออกมาขั้นหนึ่งแล้ว เนื่องจากว่าการเข้าสู่สมาธิ จริง ๆ เมื่อมองทางด้านสรีระร่างกาย เป็นเรื่องของการปรับคลื่นสมอง เพราะว่าพอปรับคลื่นสมองมาระดับหนึ่ง จากปกติที่ไม่มีสมาธิ จิตฟุ้งซ่านอยู่ พอเข้าสมาธิเป็นการรวมจิตเข้ามา คลื่นสมองเขาจะค่อย ๆ ลดลงมา ต่ำลง
ตอบ : นั่นเป็นขั้นแรก..จะมีการเปลี่ยนแปลงที่สามารถใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์วัดได้

ถาม : ขั้นของสมาธิลงมาแต่ละขั้น เราก็มีเครื่องมือที่วัดได้ว่า เขาอยู่ในระดับไหนแล้ว จนกระทั่งตอนนี้เรามีเทคโนโลยีที่สามารถเข้าไปตรวจสอบเรื่องฌาน

ฌานก็จะมีอยู่สองแบบ คือ แบบอลมณู ที่พิจารณาแบบสมถะ กับลักขณู ก็คือ พิจารณาแบบไตรลักษณ์ แบบสมถะจะเป็นแบบฌานนิ่ง แต่ถ้าเป็นลักขณู จะเป็นฌานระดับที่พิจารณา ซึ่งมีวิปัสสนาเข้ามาอยู่ ตรงนี้เทคโนโลยีเขาก็พัฒนาไปจนถึงขีดที่จะรู้ตรงนี้ได้

ตอบ : น่าจะยังไม่ทันนะ..เพราะว่าบุคคลที่มีความคล่องตัวมาก ๆ เขาสามารถทำไปจนถึงระดับฌานใช้งาน ฌานใช้งานอาการจะออกมาลักษณะเดียวกับวิปัสสนาที่เราใช้พิจารณาไตรลักษณ์

ถ้าถึงระดับนี้แม้ว่าจะทรงสมาธิอยู่ระดับไหนก็ตาม ก็สามารถที่จะเคลื่อนไหวทำสิ่งต่าง ๆ ได้ ลักษณะเดียวกับบุคคลที่ไม่ได้ทรงสมาธิ

ถาม : แต่ภายในของเขาจะยังนิ่งอยู่ ?
ตอบ : จ้ะ..ถ้าเปรียบไปก็เหมือนกับน้ำก้นบ่อลึก ๆ น้ำปากบ่ออาจจะกระเพื่อมตามแรงลมบ้าง แต่ก้นบ่อจะนิ่งอยู่ตลอด ตรงนี้ถ้าเราวัดด้วยเครื่องมือวิทยาศาสตร์ เพื่อให้เป็นไปตามหลักวิชาการ จะได้นำไปใช้อ้างอิงได้ โอกาสที่ผลออกมาผิดพลาดก็ยังมีอยู่

ถาม : เพราะว่าสิ่งที่เขาสัมผัสจะจริงหรือไม่จริง ก็ต้องแยกออกมาอีกส่วนหนึ่ง ในจุดที่โยมจะแปลง ก็คือ จะสอนเด็กโดยประยุกต์ลักษณะนี้ให้ออกมาเป็นแนวสากล เพราะว่าเด็กยุคสมัยนี้ ถ้าบอกให้มาทำสมาธิ
ตอบ : ขาดใจตายแน่..!