[เถรี]

เราจะเห็นได้ว่าแม้แต่บุคคลที่ถือว่าเลิศที่สุดในหมู่ปวงชนชาวไทย คือพระมหากษัตริย์ ก็ล่วงลับไปรัชกาลแล้วรัชกาลเล่า ตัวเราที่ไม่ได้มีบุญบารมีระดับนั้น ขึ้นชื่อว่าจะรอดพ้นจากความตายนั้นไม่มี

องค์สมเด็จพระชินสีห์บรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า “สัตว์โลกเกิดมาเท่าไร ตายหมดเท่านั้น” แปลว่าการเกิดและการตายนั้นเท่ากัน เพียงแต่ว่าการเกิดนั้นใช้ระยะเวลาสั้น ๆ ประมาณ ๙-๑๐ เดือน แต่การตายนั้นส่วนใหญ่แล้วใช้เวลาหลายสิบปี เราจึงเห็นเหมือนกับว่าการเกิดนั้นมากกว่า แต่ความจริงแล้วเกิดกับตายนั้นเท่ากัน ก็คือใครเกิดมาก็ย่อมต้องตายอย่างแน่นอน

ความตายนั้นไม่มีนิมิต ไม่มีเครื่องหมาย ก้าวเข้ามาหาเราอยู่ตลอดเวลา แม้จะมีสิ่งตักเตือนล่วงหน้ามาบ้าง แต่ส่วนใหญ่แล้วพวกเราก็เมาวัย เมาอายุ เมาร่างกาย เห็นว่าอายุยังน้อย เห็นว่าอายุเราต้องยืนยาวมากกว่านี้ เห็นว่าเรายังเป็นหนุ่มเป็นสาวอยู่ เป็นต้น ทำให้เราไม่ได้ใส่ใจในคำเตือนของสภาพร่างกาย ที่ผมหงอก ฟันร่วง สายตายาวบ้าง มัวบ้าง เจ็บโน่น ปวดนี่ เมื่อยนั่น ร่างกายเริ่มคดค้อมลง เดินเหินลำบาก

เรามักจะไปคิดว่าเราต้องอยู่ยั้งยืนยง ทั้ง ๆ ที่สภาพร่างกายนี้ก็ดี ร่างกายคนอื่นก็ดี สัตว์อื่นก็ดี แม้กระทั่งตึกรามบ้านช่องที่สร้างอย่างมั่นคงแข็งแรง ล้วนแล้วแต่ก้าวไปหาความเสื่อมอยู่ตลอดเวลา ถ้าเรายังขาดสติ เมื่อตายไปแล้วต้องลงสู่อบายภูมิ ก็น่าเสียดายเป็นอย่างยิ่ง

สิ่งที่จะเป็นการประกันความเสี่ยงให้แก่เราได้ แม้จะไม่ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ ก็คือ ศีล สมาธิ และปัญญา ที่ใช้คำว่าไม่ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ เพราะว่าพวกเราส่วนใหญ่ทำได้ไม่ถึงที่สุด แต่ว่าแม้จะทำได้ไม่ถึงที่สุด ถ้าสภาพจิตของเรายึดเกาะเป็นปกติ อย่างน้อยก็มีสุคติเป็นที่ไป

ดังนั้น...ในแต่ละวันเราท่านทั้งหลายจึงจำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องทบทวนศีลของเราทุกสิกขาบทให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ ฆราวาสทั่วไปก็ศีล ๕ อุบาสกอุบาสิกาก็ศีล ๘ สามเณรก็ศีล ๑๐ พระภิกษุสงฆ์ก็ศีล ๒๒๗ ให้ดูว่ามีข้อไหนที่ขาดตกบกพร่องในแต่ละวัน ก่อนจะนอนลงก็ตั้งใจว่า ตั้งแต่วินาทีนี้เป็นต้นไป ศีลของเราจะบริสุทธิ์บริบูรณ์ แล้วพยายามประคับประคองรักษาเอาไว้ให้ได้