ความรักคือความชื่นชมยินดีจนบังเกิดความปรารถนาขึ้น (ปรารถนาในกามคุณ) กามคุณเปรียบเหมือนโรคเรื้อนมีสุขน้อยมีทุกข์มาก มีทุกข์จากการคัน เป็นต้น มีสุขจากการเกาที่คัน เป็นต้น
รักไม่เป็นก็เหมือนกับคนที่เป็นโรคเรื้อนไม่ยอมรักษา มัวแต่แสวงหาความสุขจากการเกาที่คัน เข้าใจว่าเกาที่คันเป็นสุข ทั้งที่เป็นเพียงบรรเทาทุกข์จากอาการคันเท่านั้น ปล่อยให้โรคลุกลามสุดท้ายย่อมประสบทุกข์เป็นอันมาก
รักเป็นก็เหมือนกับคนที่หายขาดจากโรคเรื้อนแล้ว ย่อมไม่ยอมกลับไปเป็นโรคเพื่อแสวงหาความสุขจากการเกาที่คัน เห็นโทษในกาม เห็นสุขในเนกขัมมะ ย่อมคายเหยื่อในโลก ละบาป ลอยบุญ มีศีลเป็นที่รัก มีความปีติในธรรมเป็นคู่ชีวิต พร้อมทั้งบอกวิธีป้องกันและรักษาโรคเรื้อน (มรรคมีองค์ ๘ อริยสัจ ๔)เพื่อประโยชน์สุขของผู้มีธุลีในดวงตาน้อย ดังเช่นพระพุทธอริยะทั้งหลายมีพระรัตนตรัย และพระอาจารย์เล็กเป็นต้น