[เถรี]

เรื่องนี้เมื่อทำหนังสือมาก ๆ แล้ว ก็ทำให้กระผม/อาตมภาพนึกถึงพี่ณพ (พันตำรวจเอกอรรณพ กอวัฒนา) นายตำรวจนอกราชการ สมัยนั้นจำได้ว่า เป็นงานทำบุญถวายพระเดชพระคุณหลวงพ่อฤๅษีฯ วัดท่าซุง ซึ่งมีการทำบุญกันตลอด ๑๐๐ วัน

วันนั้นกระผม/อาตมภาพนั่งคุยกับพี่ณพอยู่ทางด้านข้าง ใกล้ ๆ สถานที่ตั้งสังขารพระเดชพระคุณหลวงพ่อ ซึ่งเผื่อว่าถ้ามีพระผู้ใหญ่เข้ามา จะได้เข้าไปถวายการต้อนรับได้ทันท่วงที ปรากฏว่าที่เข้ามาพร้อมผู้ติดตามกลุ่มใหญ่ ก็คืออธิบดีกรมตำรวจท่านหนึ่ง กระผม/อาตมภาพจึงสะกิดพี่ณพว่า "เฮ้ย..เจ้านายมา ไปต้อนรับหน่อยสิ"

ปรากฏว่าพี่ณพทำเมินซะอย่างนั้น กระผม/อาตมภาพจึงถามว่า "ไม่คิดที่จะไปปฏิสันถารกับผู้บังคับบัญชาหน่อยหรือ ?" พี่ณพบอกว่า "ไปต้อนรับมันทำไม ? เชิญก็ไม่ได้เชิญ มันมาเอง แม้กระทั่งสตางค์ก็ยังไม่ได้หยอดตู้สักบาท แล้วแถมยังกินน้ำของเราไปอีกสองแก้วด้วย..! กระผม/อาตมภาพขำก๊ากอยู่ตรงนั้นเอง

ต้องบอกว่าคนอย่างพี่ณพเจริญในหน้าที่การงาน มาถึงระดับผู้บังคับการได้นี่ต้องถือว่าสุดยอดมากแล้ว เพราะว่าอันดับแรกก็คือ ย้ายมาจากตำรวจตระเวนชายแดน แล้วขณะเดียวกัน ก็อยู่ในประเภทตรงเป็นไม้บรรทัด มีอะไรก็พูดออกไปโป้ง ๆ แบบนี้ สันดานเดียวกับกระผม/อาตมภาพ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ จึงทำให้สามารถที่จะคุยกันได้ทุกเรื่อง แล้วเราลองมาคิดดูว่า ถ้าเป็นอธิบดีกรมตำรวจท่านนั้นได้ยินลูกน้องพูดแบบนี้ ก็คงจะรักมาเป็นพิเศษ รับประกันได้ว่าจดจำไปตลอดชีวิตอย่างแน่นอน..!

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ ต้องบอกว่า "สันดอนนั้นพอขุดได้ แต่สันดานนั้นขุดยาก" ถ้าว่ากันตามสำนวนของเสฐียรโกเศศและนาคะประทีป ก็คือ "เป็นวาสนาที่ตัดไม่ขาด" พูดเสียไพเราะ แต่ความจริงก็คือเป็นสันดานที่ฝังรากลึกอยู่ในจิตในใจ ข้ามชาติข้ามภพมานับชาติไม่ถ้วนแล้ว

ความจริงคำว่า "สันดาน" นี้ ถ้าพูดเป็นภาษาไทยแล้วก็รู้สึกว่าแรง แต่ความจริงก็มาจากภาษาบาลีที่ว่า "สันตติ" คือความสืบเนื่องนั่นเอง แต่ละคนแต่ละท่านมีจริตมีนิสัยอย่างไร ในแต่ละชาติ แต่ละภพที่ผ่านไป ก็จะฝังรากลึกไปเรื่อย จนกระทั่งในที่สุดก็กลายเป็นตัวตน แล้วก็ขุดถอนยากที่สุด แม้กระทั่งพระอรหันต์ยังไม่สามารถที่จะแก้ไขตรงนี้ได้ จะยกตัวอย่างพระอรหันต์สักสององค์