[เถรี]

คำว่า "มหาชุมพร" นั้น ท่านเจ้าคุณไพบูลย์เรียกอยู่คนเดียว เนื่องจากว่ากระผม/อาตมภาพได้ขอฐานานุกรมที่พระครูวินัยธร ของพระเดชพระคุณพระเทพเมธากร (ณรงค์ ปริสุทฺโธ ป.ธ.๔) อดีตเจ้าคณะจังหวัดกาญจนบุรีให้กับท่าน

หลังจากนั้นไม่กี่เดือน ท่านก็สอบผ่านเปรียญธรรม ๓ ประโยค จึงไม่มีโอกาสที่จะใช้คำว่า "มหา" นำหน้าเหมือนกับคนอื่น เพราะว่าตำแหน่งฐานานุกรมที่พระครูวินัยธรนั้น สูงกว่าตำแหน่งมหาเปรียญ ๓ ประโยค แต่ว่าครูบาอาจารย์ ก็คือท่านเจ้าคุณไพบูลย์ ท่านรักลูกศิษย์ของท่าน เห็นว่าสอบได้ด้วยความยากลำบาก จึงได้เรียก "มหาชุมพร" ให้ชื่นใจทุกครั้งที่กล่าวถึง

ประการที่ ๒ บุคคลที่จะเรียนบาลีให้ประสบความสำเร็จ โบราณท่านว่า "ต้องมีครูดี" เนื่องเพราะว่าครูที่มีความรู้ความสามารถอย่างแท้จริงนั้น สามารถที่จะสอนเราให้เข้าใจเนื้อหาบทเรียนต่าง ๆ ได้ง่าย และบางท่านก็ยังมีความสามารถพิเศษ เก็งข้อสอบได้แม่นยำมาก..! จึงทำให้ท่านที่มีครูดี เรียนแล้วเข้าใจง่าย ดีไม่ดีก็ยังได้ข้อสอบไปซ้อมทำก่อนอีกต่างหาก..!

ประการที่ ๓ ผู้ที่จะเรียนบาลีประสบความสำเร็จ ต้องมีบุญดี บุคคลที่มีบุญดีนี้ กระผม/อาตมภาพมีตัวอย่างหลายท่าน

ท่านแรกก็คือท่านอาจารย์จักรฤกษณ์ จันทร์ดำ ท่านเป็นครูบาอาจารย์ที่สอนกระผม/อาตมภาพช่วงที่เรียนปริญญาตรีอยู่ ท่านอาจารย์จักรฤกษณ์เรียนบาลีที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ วรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก เป็นสามเณร พอสอบได้ประโยค ๓ ใคร ๆ ยกย่องเป็นสามเณรเปรียญ ท่านก็เริ่มเหลิง ปรากฏว่าพอให้เรียนประโยค ๔ ก็ไม่ค่อยสนใจแล้ว เอาแต่ดูหนังฟังเพลง เที่ยวเตร่เสียมากกว่าตามประสาวัยรุ่น

จนกระทั่งหลวงพ่อเจ้าอาวาสวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ หรือเรียกง่าย ๆ ว่า "วัดพระพุทธชินราช" ทนไม่ไหว ไล่ให้ไปลงชื่อสอบ ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้เรียน ในเมื่อโดนไม้ตายแบบนั้นเข้า สามเณรจักรกฤกษณ์ก็ไปเปิดประโยค ๔ อ่าน ปรากฏว่าพอเปิดอ่านไปถึงหน้านั้น ความรู้สึกบอกอย่างชัดเจนว่า "ตรงนี้ออกแน่" ท่านจึงท่องแปลบาลีเฉพาะหน้านั้นเท่านั้น

ปรากฏว่าออกจริง ๆ..! กลายเป็นสามเณรประโยค ๔ ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้เรียนหนังสือ ซ้ำยังค่อนข้างจะเกเรเกตุง ต้องบอกว่าผ่านได้ด้วยบุญ เล่นเอาหลวงพ่อเจ้าอาวาสวัดพระพุทธชินราชถึงขนาดด่าว่า "โลกนี้ไม่ยุติธรรม คนชั่วมันได้ดี..!" ทำเอาท่านอาจารย์จักรฤกษณ์ รู้ตัวขึ้นมา ถึงได้ตั้งใจเรียนประโยค ๕ ต่อ แล้วก็เอาวุฒิประโยค ๕ นั้น มาเรียนในมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เพราะว่ารุ่นเก่า ๆ นั้น จะต้องผ่านเปรียญธรรม ๕ ประโยค เขาถึงจะให้เรียน ไม่เช่นนั้นก็ต้องใช้วุฒิการศึกษาชั้นมัธยมปีที่ ๖ เท่านั้น