[เถรี]

เรื่องของพระปาฏิโมกข์นั้น เป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพื่อที่ให้สงฆ์ทั้งหลาย มีโอกาสที่จะได้ทบทวนศีลของตนทุกครึ่งเดือน ถ้าภาษาบาลีเก่าใช้คำว่า ทุกกึ่งเดือน คือ อัฑฒมาสัง เพื่อที่เราจะได้แสดงอาบัติ ไม่ให้เผลอติดตัวไปจนสิ้นชีวิต

อย่างในธรรมบทเรื่องเอรกปัตนาคราช ซึ่งในชาติก่อนท่านเป็นพระภิกษุ ได้ไปดึงต้นตะไคร้น้ำ จนกระทั่งขาดติดมือมา ตรงนี้ขอยืนยันคำว่าต้นตะไคร้น้ำ ไม่ใช่ตะไคร่น้ำ เนื่องเพราะว่าตะไคร่น้ำนั้น ก็คือวัตถุสีเขียว ที่เป็นเส้นเล็กละเอียดยาว ๆ เหมือนอย่างกับเส้นผมหรือหนวด แต่ว่าต้นตะไคร้น้ำนั้น เป็นพืชในตระกูลต้นอ้อกอแขม เป็นคนละประเภทกัน

เอรกปัตนาคราชในช่วงที่เป็นพระภิกษุนั้น ท่านไปทำใบต้นตะไคร้น้ำขาด แล้วท่านไม่มีโอกาสแสดงอาบัติ เพราะว่าอยู่เพียงผู้เดียว จึงทำให้ผลของการจำพรรษาอยู่ถึง ๒๐,๐๐๐ ปี ในยุคนั้นของท่าน ไม่สามารถที่จะมีสุคติเป็นที่ไป เพราะว่าศีลไม่บริสุทธิ์ จนกระทั่งต้องไปเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน คือเป็นเอรกปัตตนาคราช ท่านจึงพยายามที่จะเสาะหาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มาตลอดระยะเวลาอันยาวนานนับพุทธันดร เพื่อที่จะตนเองจะได้เข้าไปฟังธรรม เพื่อสร้างบุญกุศลให้เพียงพอที่จะหลุดพ้นจากสภาวะของสัตว์เดรัจฉาน

จนกระทั้งในยุคปัจจุบันนี้มาพบกับองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโคตมะ ซึ่งได้แนะนำให้อุตรมาณพไปร้องเพลงแก้กับนางนาควิกา ซึ่งเป็นธิดาของเอรกปัตนาคราช ซึ่งเอรกปัตนาคราช ด้วยความที่บวชมานาน ท่านจึงผูกโคลงกลอนขึ้นมาในลักษณะปริศนาธรรม ถ้าไม่ใช่มีองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณแล้ว ย่อมไม่มีใครที่สามารถจะแก้บทเพลงนี้ได้

เมื่อท่านได้ฟังอุตรมาณพร้องเพลงแก้ได้ ก็ดีอกดีใจว่ามีองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกิดขึ้นแล้ว จึงได้ขอให้อุตรมาณพพาไปเฝ้าองค์สมเด็จพระประทีปแก้ว ครั้นได้ฟังธรรมแล้ว อุตรมาณพบรรลุพระโสดาบัน เอรกปัตนาคราช ก็มอบนางนาควิกาให้กับอุตรมาณพเป็นเนื้อคู่ ส่วนตนเองก็กลับไปจำศีลภาวนาในสถานที่ของตน ซึ่งอานิสงส์ในการฟังธรรม นอกจากทิพยสมบัติจะดีขึ้นแล้ว เมื่อละจากอัตภาพสัตว์เดรัจฉาน ได้แก่การเป็นพญานาค ก็จะสามารถที่จะไปเป็นเทวดา หรือว่าไปเกิดเป็นมนุษย์ใหม่ได้