[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๒๘ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๖๖ ภารกิจสำคัญของกระผม/อาตมภาพในวันนี้ก็คือ การไปสวดถอนเขตติจีวราวิปปวาสและพัทธสีมา ให้กับวัดวังผาตาด หมู่ที่ ๘ ตำบลหินดาด อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี แล้วจะไปสวดผูกพัทธสีมาอีกทีในวันที่ ๘ มกราคม ๒๕๖๗

คราวนี้หลายท่านอาจจะไม่ชัดเจน ว่าทำไมต้องมีการสวดถอนเขตอยู่โดยปราศจากไตรจีวร และการสวดถอนสีมา ? เนื่องเพราะว่ามีพระวินัยที่ระบุเอาไว้ว่า ภิกษุอยู่โดยปราศจากผ้าไตรจีวร แม้เพียงคืนหนึ่ง ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ก็คือต่อให้ผ้ามี ๒ ผืน แต่ถ้าไม่ครบ ๓ ก็ถือว่าโดนอาบัติ ยกเว้นอยู่อย่างเดียวก็คือได้จำพรรษาครบถ้วนไตรมาสแล้ว จะมีอานิสงส์ ไปไหนไม่ต้องนำผ้าไตรไปครบสำรับ แต่ว่าอานิสงส์มีแค่เดือนเดียว ก็คือตั้งแต่แรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ ไปจนถึงกลางเดือน ๑๒ ยกเว้นว่าท่านทั้งหลายจะได้รับกฐิน ก็จะขยายอานิสงส์ออกไปอีก ๔ เดือน ก็คือจากแรม ๑ ค่ำเดือน ๑๑ เดิม ก็ขยายไปจนถึงขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔

แต่คราวนี้การที่พระภิกษุสงฆ์ ถ้าหากว่าอยู่ประจำที่ อย่างเช่นวัดวาอารามในปัจจุบันนี้ แล้วเจ็บไข้ได้ป่วย อาจจะต้องอยู่โดยปราศจากผ้าไตรจีวร เขาจึงกำหนดให้เขตพื้นที่วัด เป็นเขตที่อยู่โดยปราศจากผ้าไตรจีวรได้ แต่ห้ามออกนอกเขตนั้น ก็แปลว่า ถ้าหากว่าไม่ได้รับอานิสงส์การจำพรรษา หรือว่าอานิสงส์กฐิน ก้าวพ้นวัดไปก็ต้องแบกผ้าไตรไปครบสำรับ

ดังนั้น..ที่เขาขึ้นว๋า "สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ โย โส สงฺเฆน ติจีวเรน อวิปฺปวาโส สมฺมโต ฯลฯ" ก็คือการสวดถอนเขตที่ไม่อยู่โดยปราศจากไตรจีวร ซึ่งอาจจะเป็นพื้นที่ใหม่เลยทั้งผืนก็เป็นได้

อย่างเช่นว่าของวัดท่าขนุนเรา พื้นที่ทั้งหมดอยู่ฝั่งนี้ ถ้าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานวิสุงคามสีมาให้ แต่ว่าอยู่ฝั่งโน้น ซึ่งไม่ได้อยู่ในเขตที่สามารถอยู่ได้โดยปราศจากผ้าไตรจีวร เราก็ต้องสวดสมมติเขตนั้น เพื่อที่จะอยู่โดยปราศจากไตรจีวรได้ ฟังแล้วงง ๆ ไหม ? ก็คือขั้นตอนแรก ถ้าพื้นที่นั้นไม่ใช่พื้นที่วัดแต่ดั้งเดิม ก็ถือว่าเป็นเขตที่เราไม่สามารถจะอยู่โดยปราศจากไตรจีวรได้ ไม่อย่างนั้นจะโดนอาบัติ ก็ต้องสวดสมมติเพื่อให้อยู่ได้ แล้วหลังจากนั้น ก็มีการสวดถอนสีมา แล้วค่อยสวดผูกใหม่

เหตุที่สวดถอนสีมานั้นก็เพราะว่า เราไม่รู้ว่าพื้นที่นั้นกี่ร้อยกี่พันปีที่แล้วมา เป็นเขตสีมาในพระพุทธศาสนาหรือเปล่า ? เนื่องเพราะว่าการสวดผูกพัทธสีมานั้น ก็คือการระบุชัดว่าเขตนั้น สงฆ์สามารถทำสังฆกรรมได้ ถ้าตราบใดที่ยังไม่ได้สวดถอน จะผ่านไปกี่หมื่นกี่แสนปี เขตนั้นก็ถือว่าเป็นสีมาอยู่อย่างนั้น ท่านใช้คำว่า การสมมติสีมานั้น กำหนดเขตลึกลงไปถึงน้ำรองแผ่นดิน..! มุดดินลงไปหลายกิโลเมตรเลยนะ..!