[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๖ มีผู้ถามคำถามที่น่าสนใจ ความจริงกระผม/อาตมภาพเคยตอบไปหลายครั้งแล้ว แต่อาจจะเป็นเพราะว่าผู้ถามเป็นคนที่มาใหม่ หรือว่าผู้ถามไม่เข้าใจว่าอารมณ์ที่ตนเองพบอยู่นั้น ตรงกับสิ่งที่กระผม/อาตมภาพได้พูดไปแล้ว

ก็คือคำถามที่ว่า มีคนมาขอความช่วยเหลือบ่อย ๆ ก่อนหน้านี้เวลาช่วยเหลือใคร ก็รู้สึกว่าปีติชุ่มชื่นหัวใจ แต่เดี๋ยวนี้รู้สึกเฉย ๆ เหมือนตายด้านกับการมาขอความช่วยเหลือของผู้อื่น และบางคนเมื่อช่วยไปแล้ว รู้ดีว่าบุคคลนั้นจะต้องมาขอความช่วยเหลือซ้ำแล้วซ้ำอีกอย่างแน่นอน จึงมีการตัดบทว่า "ขอช่วยเหลือเป็นครั้งสุดท้ายแล้วนะ คราวหน้าไม่ต้องมาอีก" ลักษณะของกำลังใจที่รู้สึกเหมือนกับตายด้าน วางเฉย สิ้นเยื่อขาดใย เป็นลักษณะของบุคคลที่เห็นแก่ตัว ตระหนี่ถี่เหนียวหรือไม่ ?

จะว่าไปแล้ว ผู้ถามก็มีกำลังใจที่ค่อนข้างละเอียด แต่ว่าละเอียดผิดที่ ก็คือแทนที่จะละเอียดในเรื่องของอารมณ์ธรรมะ กลับไปละเอียดในความระแวง ว่า สิ่งที่เกิดขึ้นกับตนเองนั้นจะเป็นสิ่งที่ไม่ดีไม่งามหรือไม่ ?

การที่ท่านทั้งหลายได้ทำบุญก็ดี ได้ให้ทานก็ดี ได้ช่วยเหลือบุคคลหรือว่าสัตว์ก็ตาม ถ้าหากว่าเกิดความปีติ อิ่มอกอิ่มใจนั้น ขอให้ทราบว่ากำลังของท่านอยู่แค่ระดับอุปจารสมาธิเท่านั้น แต่ถ้าหากว่าท่านทำไปแล้ว รู้สึกเฉย ๆ ไม่ยินดียินร้าย เหมือนกับตายด้าน สิ้นเยื่อขาดใย ขอให้ท่านรู้ว่าสิ่งที่ท่านทำนั้น ก้าวเข้าสู่ระดับของฌานแล้ว แปลว่าท่านทรงฌานในจาคานุสติได้แล้ว..!

เมื่อเราทรงฌานได้ รัก โลภ โกรธ หลง จะโดนตัดออกจากใจไปชั่วคราว จนกว่ากำลังของฌานนั้นจะลดลง ในเมื่อเป็นเช่นนั้น ท่านก็จะรู้สึกเฉย ๆ ไม่ยินดียินร้ายกับสิ่งที่ตนเองทำ ไม่ใช่การเห็นแก่ตัว ไม่ใช่ความตระหนี่ถี่เหนียว

การที่เรารู้ว่าเขาจะมาขอความช่วยเหลือซ้ำแล้วซ้ำเล่า ถ้าหากว่าช่วยไปครั้งนี้จะมีครั้งหน้าอีกแน่นอน แล้วเราตัดบทไปว่าให้ความช่วยเหลือเป็นครั้งสุดท้ายแล้ว ต่อไปไม่ต้องมาอีก ลักษณะอย่างนี้เป็นการใช้ปัญญา หลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกประการต้องนำหน้าด้วยปัญญาทั้งสิ้น ถ้าหากว่าขาดปัญญา เราก็อาจจะประพฤติปฏิบัติผิดไปก็ได้