[เถรี]

ระยะนี้เป็นระยะในการจำพรรษา คำว่า จำพรรษา นั้น แต่ต้นมาแล้วพระพุทธศาสนาไม่มี สาวกขององค์สมเด็จพระชินสีห์บรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้ายังคงเที่ยวไปแม้เป็นฤดูฝน ตนเองก็ต้องลำบาก เพราะว่าถึงเวลาผ้าผ่อนท่อนสไบเปียกฝน ก็ต้องหนาวบ้าง ต้องเจ็บไข้ได้ป่วยบ้าง ผ้าผ่อนก็ชำรุดได้ง่ายบ้าง

แต่นักบวชศาสนาอื่น ๆ นั้น เขามีการจำพรรษากันมาแต่ต้น องค์สมเด็จพระทศพลบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงได้อนุโลมตาม โดยการบัญญัติให้พระภิกษุสงฆ์อยู่ประจำในที่ใดที่หนึ่งตลอด ๓ เดือนของฤดูฝน

ที่ใดที่หนึ่งที่พระองค์ท่านอนุญาตเอาไว้นั้น ได้มีบอกกล่าวไว้ชัดเจนว่า อยู่โคนไม้ก็ได้ อยู่ในโพรงไม้ก็ได้ อยู่ในถ้ำก็ได้ อยู่ในเรือนว่างก็ได้ อยู่ในอารามก็ได้ ก็แปลว่าสถานที่ไหนที่เหมาะสมต่อการอยู่ตลอด ๓ เดือน สถานที่นั้นก็เป็นที่จำพรรษาได้ แม้แต่กองเกวียนที่ต้องเดินทางไปค้าขายระหว่างเมือง ถ้าเป็นสมัยนี้คือค้าขายระหว่างประเทศ พระองค์ท่านก็ยังอนุญาตให้พระภิกษุสงฆ์ที่ติดไปกับกองเกวียน สามารถจำพรรษาในกองเกวียนนั้นได้

คราวนี้การจำพรรษานั้น เกิดขึ้นจากหลายสาเหตุด้วยกัน แต่ไม่ทราบเหมือนกันว่าทำไมบรรดาท่านผู้รู้หลายท่านถึงได้กล่าวเอาไว้ว่า การจำพรรษานั้นเกิดจากการที่ญาติโยมไปฟ้องร้องต่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ว่าพระภิกษุสงฆ์ได้ไปลุยผืนนา เหยียบย่ำข้าวกล้า ทำให้ชาวบ้านเดือดร้อน ถึงได้ไปฟ้องร้อง และองค์สมเด็จพระชินวรบรมศาสดาจึงสั่งให้พระภิกษุสงฆ์จำพรรษาในฤดูฝน

ตรงนี้อาตมภาพเองก็ได้คัดค้านไปว่า "พระไม่ใช่ควาย จะได้ลุยลงไปในนา" แม้กระทั่งสมัยอาตมภาพเด็ก ๆ ยังใช้ควายในการไถนาอยู่มาก ก็เห็นว่าควายนั้นฉลาดเรียบร้อยมาก ถึงเวลาก็เดินตามกันมา กินหญ้าเฉพาะที่อยู่บนคันนา แม้กระทั่งต้นข้าวที่ขึ้นเขียวน่ากินขนาดไหน ควายก็ไม่กินเพราะรู้ ดังนั้น..สาวกขององค์สมเด็จพระบรมครูย่อมเป็นไปไม่ได้ที่จะไปลุยนาเหยียบย่ำข้าวกล้าให้ชาวบ้านเขาเดือดร้อน