ครูบาธรรมชัย นามเดิมว่า "กองแก้ว เมืองศักดิ์" เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ ๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๗ ตรงกับเดือน ๙ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีขาล
ทางเหนือเรียกว่าปีกาบยี่ ร.ศ. ๑๓๓ จุลศักราช ๑๒๗๖
เป็นบุตรชายของนาย "สุจา" หรือ หนานพรหมเสน มารดาชื่อนางคำป้อ
หนูน้อยกองแก้ว เมืองศักดิ์ ถือกำเนิดที่หมู่บ้านสันป่าสัก หมู่ที่ ๖ ตำบลป่าสัก อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน
หนานพรหมเสนกับนางคำป้อ มีอาชีพแพทย์แผนโบราณและช่างไม้ ทำนาทำสวน
หนูน้อยกองแก้วเคารพบูชาในบิดามารดามาก เชื่อฟังคำสั่งสอนอยู่ในโอวาทของบุพการีอย่างเคร่งครัด เป็นเด็กผู้มีจริตนิสัยพูดจริงทำจริง สนใจข้อธรรมคำสอนขององค์พระบรมศาสดาสัมมาสัมพทธเจ้า เล่าเรียนเขียนอ่านสิ่งใดที่เกี่ยวข้องไปถึงหลักธรรมจะชุ่มเย็นในดวงจิต จึงเป็นเด็กที่ชอบเข้าวัดเข้าวามาตั้งแต่ยังเล็ก หนูน้อยกองแก้วเป็นเด็กรูปงามตั้งแต่ครั้งยังเยาว์วัย ผิวขาวสะอาด นิสัยใจคอเยือกเย็น ไม่รุ่มร้อนขี้โมโห เอาแต่ใจตนเองเช่นเด็กรุ่นเดียวกัน วาจาไพเราะอ่อนหวานเป็นที่พึงพอใจของผู้หลักผู้ใหญ่