[เถรี]

"เทศกาลไหว้พระจันทร์สมัยก่อน เกิดจากการที่คนจีนนัดแนะกัน เพื่อที่จะก่อการปฏิวัติยึดแผ่นดินคืนจากมองโกล ไม่รู้ว่าจะอ้างอย่างไร ก็ต้องใช้วิธีอ้างว่าเป็นงานเทศกาลไหว้พระจันทร์ แต่ความจริงขนมไหว้พระจันทร์ที่ส่งต่อ ๆ กัน มีหนังสือนัดแนะว่าให้ลุกฮือกันเมื่อไรซ่อนอยู่ข้างใน

ช่วงนั้นมองโกลกดขี่คนจีนมาก ประมาณ ๕ ครอบครัว หรือ ๑๐ ครอบครัว ให้มีมีดทำครัวได้แค่เล่มเดียว เขากลัวว่าจะมีอาวุธต่อสู้ แม้กระทั่งเครื่องมือในการทำไร่ไถนาก็ต้องขึ้นทะเบียน คนเราถ้าเหลืออดเหลือทนขึ้นมาก็ต้องมีการแสดงออกบ้าง เพราะฉะนั้น...ถ้าบ้านเรามีการเลือกตั้งเมื่อไร ก็น่าจะมีการแสดงออก ถึงเวลานั้นก็ตัวใครตัวมัน..!

ขนมไหว้พระจันทร์ที่เรียกว่า ขนมโก๋ ความจริงคำนี้เป็นภาษาฮกเกี้ยน อะไรก็ตามที่ออกลักษณะเหนียว ๆ นุ่ม ๆ ยืด ๆ แหยะ ๆ เรียกว่าโก๋หมด ถ้าหากว่าเป็นแต้จิ๋วก็เรียกว่า กอ อย่างชวนป๋วยปี่แป่กอ เหนียว ๆ หนืด ๆ ยืด ๆ แบบนั้นแหละ แม้กระทั่งกาว ก็เรียกแบบเดียวกันหมด

ฉะนั้น...ขนมโก๋สมัยก่อนก็คือขนมโก๋อ่อนที่พวกเรารู้จัก แล้วก็พัฒนาขึ้นมากลายเป็นแบบแห้งและแข็งอีกทีหนึ่ง"