องค์สมเด็จพระบรมครูได้ทรงประทานมหาปเทส คือ ข้ออ้างใหญ่ ๔ ข้อเอาไว้ให้ ซึ่งข้ออ้างใหญ่นั้นกล่าวว่า การตัดสินพระธรรมวินัยนั้นให้ดูว่า
“สิ่งใดที่สมควร พิจารณาแล้วว่าสมควร สิ่งนั้นย่อมสมควร”
“สิ่งใดที่ไม่สมควร แต่พิจารณาแล้วว่าสมควร สิ่งนั้นย่อมสมควร” อย่างเช่นว่า ไม่ได้อนุญาตให้ไปค้างอ้างแรมในโรงพยาบาล ไม่ได้อนุญาตให้ไปดูแลโยมอุปัฏฐาก ไม่ได้อนุญาตให้ไปเรียนหนังสือ ในเมื่อไม่ได้อนุญาต แปลว่า ไม่สมควร แต่เมื่อพิจารณาแล้วว่าเป็นสิ่งที่สมควร สิ่งนั้นย่อมสมควรที่จะไปได้
“สิ่งใดที่ไม่สมควร พิจารณาแล้วว่าไม่สมควร สิ่งนั้นย่อมไม่สมควร” อย่างเช่นว่า พระองค์ท่านไม่ได้ห้ามเรื่องของยาเสพติดต่าง ๆ อย่างเช่น เฮโรอีน ยาไอซ์ ยาบ้า เป็นต้น เพราะว่าในสมัยนั้นไม่มี แต่สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นสิ่งที่ไม่สมควร พิจารณาอย่างไรก็เป็นของที่ไม่สมควร เพราะฉะนั้น สิ่งนี้ไม่สมควรที่พระภิกษุสามเณรไปแตะต้อง
|