[เถรี]

ถาม : เวลานอนรู้สึกถึงลมหายใจเข้าออกตลอดเวลา รู้สึกว่านอนไม่หลับ ?
ตอบ : อันนั้นไม่ใช่ไม่หลับ จริง ๆ แล้วร่างกายเราได้พักได้หลับแล้ว แต่สติตื่นอยู่ เราทำไม่รู้ไม่ชี้คิดว่าไม่หลับนั่นแหละดี เราจะภาวนาให้เยอะเลย นั่นเป็นอาการที่นักปฏิบัติบางคนทำมาทั้งชีวิตเพื่อหวังจะให้เข้าถึง เพราะสติต้องตื่นรู้ทั้งตื่นและหลับจึงจะสู้กิเลสได้ ไม่อย่างนั้นเวลาเราตื่นอยู่ เราประคับประคองรักษาตัวเองไม่ให้โดนกิเลสกินได้ แต่ถ้าเราหลับเมื่อไรสติคลายตัวออก กิเลสก็จะกินเอาตอนหลับ

ก็แปลว่าการปฏิบัติของเรานั้น จริง ๆ แล้วก้าวหน้าขึ้น เข้าไปถึงขั้นที่ตื่นกับหลับก็มีสติตื่นรู้แล้ว แต่เราดันไปอยากหลับ ถ้าถึงภาวะนั้นแล้วไม่จำเป็นต้องหลับ ร่างกายได้พักแล้ว เพียงแต่สติตื่นอยู่เท่านั้น บางทีได้ยินตัวเองกรนด้วย

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : จะรู้ลมหายใจอัตโนมัติ ไม่ต้องไปคุมหรอก มีอย่างเดียวคือประคับประคองรักษาเอาไว้ให้ได้ ต่อไปถ้าหากว่าหลุดไปจะเหนื่อย เหนื่อยเพราะกิเลสเข้ามาแล้วไม่ค่อยออกไปอีก

ถาม : แล้วตัวเบา ๆ ลอย ๆ เป็นฌานระดับไหนคะ ?
ตอบ : ไม่ต้องไปใส่ใจตรงนั้นหรอก รู้แต่ว่ากิเลสกินเราไม่ได้ก็พอแล้ว ถ้ามัวแต่ไปสนใจว่าเป็นฌานระดับไหน ก็จะกลายเป็นฟุ้งซ่านไป