วัดแรกในพระพุทธศาสนาที่ผู้หญิงสร้าง
 

วันหนึ่งนางวิสาขาลืมเครื่องประดับมหาลดาปสาธน์เอาไว้ ของมีค่าขนาดนั้นยังลืมจริง ๆ ฟังเทศน์พระพุทธเจ้าเสร็จแล้วอิ่มอกอิ่มใจ เดินตัวปลิวกลับไป พระอานนท์ก็เลยเก็บไว้ให้ พอกลับถึงบ้าน อ้าว...ลืม ก็ให้คนใช้ไปขอคืน คนใช้ก็บอกว่าพระอานนท์ท่านเก็บไว้ให้แล้ว

นางวิสาขาเคารพพระมาก คิดว่าของที่พระคุณเจ้าจับต้องแล้ว เหมือนกับเป็นของพระไปครึ่งหนึ่งแล้ว เราจะเอามาแต่งตัวก็ไม่สมควร ท่านก็เลยตั้งใจขาย แล้วจะเอาเงินไปบำรุงพระศาสนา ปรากฏว่าต้องเอาใส่เกวียนไป คนอื่นยกไม่ไหว ประกาศขายไปทั่วเมืองสาเกต ไม่มีใครกล้าซื้อ แพงมาก ราคาตั้ง ๙ โกฏิ นางวิสาขาก็เลยตัดสินใจซื้อเสียเอง พอซื้อเสร็จก็เลยไปถามพระพุทธเจ้าว่า "ควรจะเอาทรัพย์นี้ไปทำอะไร ?" พระพุทธเจ้าท่านตรัสว่า "ทรัพย์ที่เห็นปานนี้สมควรในวิหารทานเท่านั้น"

วิหารทานก็คือ การสร้างที่อยู่อาศัยสำหรับถวายพระ ท่านก็เลยทุ่มเทเงินทองสร้างเป็น วัดบุพพาราม ขึ้นมา เป็นวัดแรกในพระพุทธศาสนาที่ผู้หญิงสร้าง

คราวนี้นางวิสาขาทูลขอพระพุทธเจ้าว่า ขอพระสักองค์หนึ่งที่เป็นมหาเถระ ไปอำนวยความสะดวกในการก่อสร้างด้วย พระพุทธเจ้าตรัสว่า "เธอชอบใจพระเถระองค์ไหน ก็จงรับบาตรของพระเถระองค์นั้น" นางวิสาขาจริง ๆ แล้ว ท่านสนิทสนมกับพระอานนท์มาก แต่เห็นว่าพระโมคคัลลาน์มหาเถระ ผู้เป็นอัครสาวกเบื้องซ้าย เป็นผู้ประกอบด้วยฤทธิ์ ถ้าหากว่าพระเถระไปอำนวยการก่อสร้าง ทุกอย่างก็จะคล่องตัว คนมีฤทธิ์นี่บันดาลอย่างไรก็ได้ ก็เลยรับบาตรพระโมคคัลลาน์ไป พระพุทธเจ้าตรัสว่า "โมคคัลลานะ..ดูก่อนโมคคัลลาน์ เธอจงไปพร้อมกับบริวารของเธอเถิด" พระโมคคัลลาน์ก็เลยต้องพาพระลูกศิษย์ทั้งหมดไปด้วย

ด้วยอานุภาพของพระเถระ ไม่ว่าจะไปหาหินหาไม้ไกลขนาดไหน ก็สามารถไปกลับได้ภายในวันเดียว...สบายไป ท่านก็เลยสร้างวัดขึ้นมา เป็นวัดที่มีอาคารสำคัญอยู่หลังหนึ่ง เรียกว่ามิคารมาตุปราสาท คือปราสาทแม่ของมิคารเศรษฐี นางวิสาขาเป็นลูกสะใภ้ แต่กินตำแหน่งแม่ของพ่อผัว อันนี้มีเรื่องอีกต่างหาก แต่จะไม่เล่าตอนนี้...

มิคารมาตุปราสาท ชั้นบนมี ๕๐๐ ห้อง ชั้นล่างมี ๕๐๐ ห้อง ท่านสร้างใหญ่ขนาดนั้น สิ้นทรัพย์ในการซื้อที่ไป ๙ โกฏิ สิ้นทรัพย์ในการก่อสร้างไป ๙ โกฏิ สิ้นทรัพย์ในการฉลองไป ๙ โกฏิ รวมแล้วทั้งหมด ๒๗ โกฏิ สรุปแล้วขายเครื่องประดับมาทำบุญ ได้กำไรโดยการจ่ายเพิ่มไปอีก ๑๘ โกฏิ สร้างเป็นวัดใหญ่โตขึ้นมา เสร็จแล้วนางวิสาขาก็ปลื้มใจ นางก็นำลูก ๆ หลาน ๆ ของนาง ที่ชื่อว่าวิสาขา ผู้มีสาขาอันงอกงามอย่างยิ่ง เพราะว่านางมีลูก ๒๐ คน แล้วลูก ๒๐ คนนี้ มีลูกอีกคนละ ๒๐ คน รวมแล้วนางมีหลาน ๔๐๐ คน ไปฟ้อนรำ ร้องเพลงรอบวัดด้วยความปลาบปลื้มใจอย่างยิ่ง


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕