กรรมฐานที่ฝึกและรักษาได้ง่าย ไม่ต้องใช้อุปกรณ์
 

ถาม : อะไรก็ได้ใช่ไหมคะ ที่จะทำให้เป็นคำภาวนาของเรา..?
ตอบ : ได้...โดยเฉพาะอนุสติทั้ง ๑๐ อย่าง

เริ่มต้นด้วยอานาปานสติ คือ ระลึกถึงลมหายใจเข้า-ออก
พุทธานุสติ ระลึกถึงความดีของพระพุทธเจ้าว่ามีอะไรบ้าง
ธัมมานุสติ ระลึกถึงความดีของพระธรรมว่ามีอะไรบ้าง
สังฆานุสติ ระลึกถึงความดีของพระสงฆ์ว่ามีอะไรบ้าง
สีลานุสติ ระลึกถึงคุณของศีลว่าดีอย่างไร
จาคานุสติ ระลึกถึงการบริจาคให้ทานว่าดีอย่างไร
เทวตานุสติ ระลึกถึงคุณความดีของเทวดามีอย่างไรบ้าง
มรณานุสติ ระลึกถึงความตายว่าจะมาถึงเราอยู่ตลอดเวลา ถ้าเราประมาท อาจไม่ได้ความดีในจุดที่ต้องการ
กายคตานุสติ ระลึกถึงร่างกายของเราให้เห็นตามความเป็นจริงว่า ไม่มีอะไรที่เป็นสิ่งสวยงาม ที่ดีที่มั่นคงเลย เกิดขึ้นในเบื้องต้น เปลี่ยนแปลงในท่ามกลาง สลายไปในที่สุด
อุปสมานุสติ ยึดพระนิพพานเป็นอารมณ์

รวมแล้ว ๑๐ อย่าง ในแต่ละวัน เวลาใดเวลาหนึ่งก็ตาม ต้องให้มี ๑ ใน ๑๐ อย่างนี้อยู่ในใจของเราให้ได้ เกาะตรงไหนก็ได้ จุดไหนก็ได้ ให้เป็นความดีอย่างนั้น

เพราะว่าอนุสติทั้ง ๑๐ อย่างนี้เป็นของที่ทำได้ง่าย รักษาได้ง่าย ไม่ลำบากด้วยอุปกรณ์

อย่างกสิณ ๑๐ ก็ต้องไปหาอุปกรณ์ในการเพ่งกสิณ อสุภกรรมฐาน ๑๐ ก็ต้องไปดูศพ จะหาลำบาก จตุธาตุววัฏฐานกับอาหารเรปฏิกูลสัญญาก็ดี พรหมวิหาร ๔ ก็ดี เป็นเรื่องที่ต้องใช้กำลังใจกำลังปัญญาที่สูงมาก เราแตะเข้าไปอาจจะลำบาก ฝึกอนุสติ ๑๐ อย่างสบาย ๆ ดีกว่า


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕