จักรวาลที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้
 

ถาม : มีพระพุทธเจ้าตรัสรู้ในจักรวาลอื่นไหมครับ ?
ตอบ : จักรวาลอื่น ส่วนมากคนจะมีความสุข ไปบอกเขาว่า "โลกนี้มีความทุกข์" เขาไม่รู้เรื่องหรอก บางโลกเขาอายุเป็นหมื่น ๆ ปี แต่ดูหน้าแล้วเหมือนอายุจะน้อยกว่าเราตั้งเยอะ ไปบอกว่า "ไม่เที่ยง" แต่ไม่รู้กี่หมื่นปีมาก็ยังอยู่อย่างนี้ จะทำให้การเข้าถึงธรรมลำบาก การเผยแพร่ธรรมลำบาก

ในเมื่อเผยแพร่ไปแล้วมีผลน้อย ได้ประโยชน์กับคนน้อย แทนที่จะได้มาก ๆ ท่านก็ไปเกิดในที่ ๆ สมควรมากกว่า


ถาม : แล้วเวลาที่พระพุทธเจ้าแต่ละพระองค์ตรัสรู้ ไม่ทราบว่าในจักรวาลนี้มีพระพุทธเจ้าเกิดซ้อนกันหรือเปล่า ?
ตอบ : ไม่มี มีที่ชมพูทวีปคือที่นี่ที่เดียว เขาจึงเรียก มงคลจักรวาล

แต่ถึงเวลาเมื่อตรัสรู้แล้ว เวลาพระองค์จะทรงเสด็จไปโปรดที่อื่นก็เป็นเรื่องง่าย ที่อื่นเขาก็มีมนุษย์ แต่บุคคลที่เขาเข้าถึงธรรมได้ง่ายมีน้อย ก็เลยเอาคนหมู่มากเป็นหลักก่อน แล้วที่เหลือก็ค่อยไปสงเคราะห์ในที่อื่น ๆ

พวกมนุษย์ตามจักรวาลต่าง ๆ ก็เกิดสลับกันไปสลับกันมา ไปนรก ไปสวรรค์ ไปนิพพาน ได้เหมือนของเรานั่นแหละ

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนกุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๔๔